Pad tot huidige pagina

Vertrouwen krijgen van verslaafden kost tijd

Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige

Nelda de Grave en Hedy van Duijne werken bij de methadonverstrekking van de GGD. Nelda is na haar pensioen nog een dagje blijven werken als adviseur en Hedy werkt als Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige.

Waarom we methadon verstrekken

Nelda legt uit dat we methadon verstrekken aan verslaafden die heel moeilijk van de heroïne afkomen: "Verslaafden gaan dan minder snel achter de heroïne aan, dus zo krijgen ze weer een beetje stabiliteit. Ze zorgen voor minder overlast en er is minder criminaliteit."

"Heroïne geeft in het begin een heerlijke roes", zegt Nelda. “Dus mensen raken er snel verslaafd aan. Hoe korter een middel werkt hoe verslavender, want hoe sneller je het weer wilt hebben. Heroïne werkt heel erg kort. Als het is uitgewerkt voelen mensen zich vaak ziek. Begin jaren '70 bleek dat methadon een goede vervanging kon zijn. Methadon is net als heroïne een opiaat, maar werkt wel 24 uur. Door methadon te nemen in plaats van heroïne voorkom je dat je ziek wordt. Het geeft alleen een minder grote roes.”

Structuur biedt houvast

Hedy vult aan: “Er is ook een kleine groep die helemaal niet uit de problemen komt. Ze worden niet gezonder, niet socialer en blijven overlast veroorzaken. Voor sommige van die mensen kunnen we onder strakke voorwaarden heroïne verstrekken. Die mensen moeten wel 2 keer per dag hier komen om onder toezicht heroïne toegediend te krijgen, 7 dagen per week. Niet iedereen wil dat, of kan dat. Voor degenen die wel meedoen neemt de behoefte af om criminele dingen te doen. Deze structuur helpt hun ook.”

Bij heroïneverslaafden moet je vaak creatief zijn om iets gedaan te krijgen.

"Wij zijn niet alleen maar bezig met methadonverstrekking", zegt Nelda. “We kijken ook naar lichamelijke en geestelijke gezondheid. En in samenspraak met een maatschappelijk werker naar de woonsituatie en financiën. Het gaat allemaal volgens protocollen. Maar omdat je met een bijzondere doelgroep werkt, moet je vaak creatief zijn om iets gedaan te krijgen."

Hedy: “Het is een zware doelgroep. Soms worden ze geschorst na een flinke scheldpartij. Maar er komt altijd een moment dat ze weer welkom zijn. Dan begin je met een schone lei. We proberen het ook een beetje luchtig te houden. Het is eigenlijk zorg met een knipoog, wat we doen.”

Een praktijkvoorbeeld

Hedy geeft een voorbeeld: “Ze komen soms binnen met niks. En dan zijn ze hun identiteitsbewijs kwijt en bovendien niet verzekerd. De maatschappelijk werker moet dan snel kunnen handelen. Met andere woorden, het ijzer smeden als het heet is. Want voor je het weet komt iemand weer niet opdagen.”

“Voor een ID-kaart heb je een pasfoto nodig”, vult Nelda aan. “Maar verslaafden hebben vaak geen geld. Dan vragen we hulp aan Streetcornerwork. Die hebben een kas waar we voor dit soort zaken geld uit kunnen lenen. Na de pasfoto ga je vervolgens naar het stadsdeelkantoor om een ID aan te vragen. Zo begint het hele proces. In gesprek met een zorgverzekering, medische zaken opstarten en uiteindelijk kijken naar het wonen.”

Hedy reageert: “Het is niet makkelijk om meer dan een half uur met een verslaafde in een drukke wachtkamer te zitten. Je hebt veel overredingskracht nodig om iemand rustig te krijgen. Het gaat hier om mensen die dat eigenlijk niet kunnen, beheerst wachten tot ze aan de beurt zijn.”

Blijk van vertrouwen

Hedy: “De mensen komen hier ook dagelijks. Ik werk hier al 12 jaar en dat schept een band. Verslaafden houden er vaak niet zo van als je formeel met ze omgaat. Slechts een enkeling vindt het fijn om aangesproken te worden met meneer of mevrouw. De meesten noemen jou bijvoorbeeld liever zus. Dat is ook wat ik bedoel met zorg met een knipoog."

"Dit zijn mensen die in hun jeugd al getraumatiseerd of verwaarloosd zijn. Ze zijn onthecht, en hebben een chronisch wantrouwen naar hulpverleners. Je bent de zoveelste die zich met hen bemoeit. Dit soort vertrouwen? Dat komt pas na jaren.”