Monitor Beleidsprogramma Aanpak Dakloosheid 2021-2025
In 2021 is het beleidsprogramma Aanpak Dakloosheid gestart. Deze heeft 4 speerpunten: (1) vroegsignalering en vroeginterventie, (2) vergroten van het aanbod aan woonoplossingen, (3) goede ondersteuning op maat, (4) duurzaam maatschappelijk herstel. Op deze speerpunten is gemonitord, en dit onderzoek vat deze monitoring samen.
Speerpunt 1: Vroegsignalering en Vroeginterventie
Het beleidsprogramma van 2021 concentreerde zich op het voorkomen van dakloosheid door vroegtijdige signalering. Het jaar stond in het teken van plannen ontwikkelen, buurtteamversterking en regionale preventieplannen voor dakloosheid. Onvoldoende monitoring bij buurtteams bemoeilijkte het verkrijgen van duidelijke cijfers. Initiatieven zoals Vroeg EropAf voor jongeren en volwassenen boden vaker hulp bij problemen. Ook verminderde dit huisuitzettingen vanwege huurachterstand bij woningcorporaties.
Speerpunt 2: Vergroten woonoplossingen
In 2021 steeg het aantal sociale huurwoningen in Amsterdam, ook voor kwetsbare groepen. Er kwamen nieuwe opties voor economisch daklozen, waaronder begeleide woningen en passantenhotels. Mensen bleven daar voorheen langer wonen dan gepland, wat meer vraag naar deze plekken veroorzaakte. Monitoring wijst uit dat de capaciteit nu beter lijkt te passen bij de vraag, al werd de reserveringslijn wel vaker gebruikt.
De begeleiding van daklozen wordt meer op maat gemaakt voor daklozen op de wachtlijst, in de nachtopvang, in de MOBW en voor economische daklozen. Er zijn nog weinig cijfers over de mate waarin dit lukt, al zijn er voorzichtige aanwijzingen dat de instroom wat afneemt en de uitstroom wat toeneemt.
Speerpunt 3: Goede ondersteuning op maat
Om uitstroom uit dakloosheid te versnellen zijn er verschillende trajecten met passende ondersteuning binnen Amsterdam. Ook wordt er gekeken of plaatsing buiten Amsterdam een optie is, omdat daar meer kans is op woning en werk. De druk op de wachtlijsten en nachtopvang is door uitbreiding van plekken afgenomen. Begeleiding bij financiën en hulp bij zoeken naar werk wordt ook aangeboden.
Speerpunt 4: Duurzaam maatschappelijk herstel
Voor duurzaam maatschappelijk herstel wordt er samengewerkt tussen hulpverleners. Daarbij wordt gekeken naar werk- en dagbesteding, tijdelijke logeervoorzieningen en wooncirkels. Aantallen worden nog in kaart gebracht. Ook wordt er gezorgd dat er een vangnet blijft bij uittreding, zodat terugval voorkomen kan worden.
Vervolgonderzoeken
De onderzoekers zien een groei in ondersteuningen maar zien ook dat het aanbod nog niet voldoende aansluit op de vraag. Ook wordt er nog te weinig gemonitord, en gaat de samenwerking over veel schakels. Er komen vervolgonderzoeken om de effectiviteit van het beleid in kaart te blijven brengen.
Monitor 1. Beleidsprogramma Aanpak Dakloosheid 2021-2025: Een nieuwe start. Samen op weg naar perspectief, Elisabeth Piek, Marcel Buster, Matty de Wit, GGD Amsterdam, Gemeente Amsterdam (Diensten: Zorg, WPI en Wonen), 2022