Bodemverontreiniging

Wat doet de GGD

Op verschillende plekken in Amsterdam en omgeving is de bodem verontreinigd met chemische stoffen. Regelmatig worden stukken bodem schoongemaakt (gesaneerd). De GGD adviseert over de risico’s van bodemverontreiniging en bodemsanering en wat u zelf kunt doen om uw gezondheid te beschermen.

Lijst

Gelukkig is deze vervuiling niet snel schadelijk voor de gezondheid. De vervuiling zit in de bodem waar we niet mee in contact komen. Dus ook als u op vervuilde grond woont krijgt u vaak maar weinig stoffen uit de bodem binnen. U loopt dus bijna nooit risico. U kunt de stoffen vooral binnenkrijgen door groenten uit uw tuin, via vieze vingers na het tuinieren of doordat sommige stoffen uit de bodem naar uw woning verdampen.

Lood in de bodem

Waar gemeenten en de GGD goed op letten is lood in de bodem. Dat kan een risico zijn voor kinderen. Lood heeft al bij een hele kleine hoeveelheid een effect op de ontwikkeling van kinderen. En juist kleine kinderen kunnen als ze spelen via hun vuile handjes grond inslikken waar lood in zit. Alle openbare speelplaatsen, kinderboerderijen, schooltuinen, speelplaatsen van kinderdagverblijven en basisscholen in Amsterdam zijn al onderzocht. Vervuilde speelplaatsen zijn schoongemaakt. Uw kind kan daar veilig spelen.

Bewoners met een tuin in Amsterdam kunnen een gratis lood-check laten doen. Iedereen met een tuin komt aan de beurt. Wilt u niet wachten op de uitnodiging? Plan dan alvast uw gratis loodcheck Een loodadviseur komt bij u langs en is met een half uurtje klaar.

Meer over de gezondheidsrisico’s van lood

Lijst

Verstandig omgaan met de bodem

Of u nu op schone grond woont of op vervuilde grond, deze maatregelen zijn altijd verstandig:

  • Laat uw kinderen hun handen wassen na het buitenspelen.
  • Was ook zelf uw handen na het tuinieren en vóór het eten.
  • Doe schoenen uit na het tuinieren of buiten spelen of veeg de voeten.
  • Stofzuig regelmatig uw huis, vooral als u of uw kinderen regelmatig met grond aan de schoenen het huis binnenkomen.
  • Plaats een zandbak met schoon zand.
  • Kweek groente in bakken met schone grond.
  • Was groenten uit uw tuin voordat u deze eet.
  • Bedek vervuilde grond met een schone laag grond.

Gezonde bodem in de moestuin

Om veilig te eten uit een moestuin is het belangrijk dat de grond hiervoor geschikt is. U kunt kleine deeltjes vervuilde grond binnenkrijgen via ongewassen groenten of vieze handen na tuinieren. Daarnaast kunt u schadelijke stoffen binnenkrijgen door het eten van groenten die geteeld zijn op vervuilde grond. Groenten kunnen via de wortels deze stoffen uit de grond opnemen.

Of u hier gezondheidsklachten van krijgt hangt af van deze dingen:

  • Welke stof in de grond of in het grondwater van uw moestuin zit
  • In welke mate deze stof door de groenten wordt opgenomen
  • Welke groenten in uw moestuin gekweekt worden
  • Hoe vaak en hoeveel groenten u uit de moestuin eet

Vruchten, zoals bessen, aardbeien, appels en noten, nemen weinig schadelijke stoffen op. Blad- en wortelgewassen nemen juist meer schadelijke stoffen op.

Als u twijfelt of de grond of het grondwater schoon is, kunt u een bodemonderzoek laten uitvoeren door een onderzoeksbureau. Hieraan zijn kosten verbonden. Als er bodemonderzoek is gedaan, kan de GGD beoordelen of de grond geschikt is voor een moestuin. Ook kan de afdeling Leefomgeving van de GGD adviseren welke groenten u het beste kunt telen als uw moestuin licht vervuild is.

Wat u zelf kunt doen in de moestuin

  • Bij vervuilde grond of grondwater of twijfel hierover, kunt u groenten kweken in plantenbakken met schone teelaarde en onderin worteldoek, zodat er geen contact met de vervuilde grond mogelijk is.
  • Was of schil gekweekte groente en fruit altijd heel goed en draag handschoenen bij het tuinieren. Was de handen altijd goed na contact met aarde.
  • Jonge kinderen krijgen via hand-mondcontact vaak grond binnen. Zij kunnen daarom beter niet in vervuilde grond spelen.
  • Gebruik niet te veel mest. Door overmatig gebruik van mest komt er veel nitraat in de groente. Nitraat verandert door bewaren of bereiden in nitriet. Nitriet kan vervolgens weer worden omgezet in kankerverwekkende nitrosaminen.
  • Door kalk te strooien wordt de grond minder zuur, waardoor groenten minder makkelijk zware metalen opnemen.

Bodemsanering bij u in de buurt

De bodem is op sommige plaatsen zo vuil dat sanering nodig is. Dit gebeurt bijvoorbeeld voordat nieuwe woningen gebouwd worden op de plaats van een oud industrieterrein. Tijdens de sanering mogen geen gezondheidsrisico’s voor omwonenden ontstaan en moet de hinder zoveel mogelijk beperkt worden. Ook kunnen geluid en trillingen voor overlast zorgen. Soms kunnen vluchtige stoffen vrijkomen die zich verspreiden naar de omgeving. Dan worden maatregelen genomen om de sanering veilig te laten verlopen voor de werknemers en de omwonenden.

Lijst

Stel uw vragen over bodemverontreiniging aan afdeling Leefomgeving.