Leerdoelen training gedragswetenschappers
Seksueel misbruik van een kind is een traumatische ervaring met vaak verstrekkende psychische en lichamelijke gevolgen voor zowel het kind als het gezin. Jeugdzorgprofessionals voelen zich verantwoordelijk om signalen van seksueel misbruik te herkennen en zo snel mogelijk de juiste acties te ondernemen om de situatie voor het kind te verbeteren.
Hierbij wordt vaak een beroep gedaan op de kennis en vaardigheden van de gedragswetenschapper.
Hoofddoel 1: Diagnostiek
Diagnostiek bij een vermoeden van of klachten na seksueel misbruik:
- Signaleren, onderkennen, differentiaal diagnostiek
- Hypothesevorming over veroorzakende en in standhoudende factoren
- Opstellen integratief beeld
- Komen tot behandelplan
Subdoelen
Kennis hebben van of over:
- De belangrijkste aspecten van seksueel misbruik. Kwantitatieve en kwalitatieve gegevens over plegers en slachtoffers, veroorzakende en in standhoudende factoren, gezinsdynamiek en gevolgen.
- De gevolgen van seksueel misbruik. Differentiaal diagnostisch kunnen denken.
- Het onderkennen van mogelijk seksueel misbruik
- Culturele aspecten in het signaleren en bespreekbaar maken van seksueel misbruik
Inzicht hebben in:
- Eigen normen en waarden, (tegenoverdrachts) gevoelens rondom deze problematiek
- “Drempels” die het moeilijk maken mogelijk seksueel misbruik te signaleren
Vaardigheden ontwikkelen met betrekking tot:
- Diagnostiek en het inventariseren van mogelijke grensoverschrijdingen bij jongeren en opvoeders (bed- en badgewoontes, getuige zijn van enz.)
- Bespreekbaar maken van een vermoeden van seksueel misbruik met het kind en de ouder(s) en het voeren van adviesgesprekken
Hoofddoel 2: Behandeling
Kennis van behandelmogelijkheden, motivatie- en verwijsvaardigheden.
Subdoelen
Kennis hebben van:
- De behandelmogelijkheden bij problemen na seksueel misbruik
- Psycho-educatie over de problematiek en vaardigheden ontwikkelen om deze kennis over te brengen
Vaardigheden ontwikkelen:
- In het interpreteren van de uitkomsten van diagnostiek bij klachten na seksueel misbruik en de consequenties voor het handelen
- Om het gezin te motiveren voor hulp
- Om een handelingsplan op te stellen
Hoofddoel 3: Coaching jeugdzorgwerkers
Jeugdzorgwerkers coachen in het signaleren van en omgaan met deze problematiek, vaardigheden in interdisciplinair samenwerken, kennis van juridische en beroepsethische aspecten van de problematiek
Subdoelen
Inzicht hebben in:
- Mogelijke spanningen waar beroepskrachten mee te maken krijgen, bijvoorbeeld de spanning tussen persoonlijke emoties en professionele verantwoordelijkheid
Vaardigheden ontwikkelen om:
- Een vermoeden van seksueel misbruik met collega’s bespreekbaar te maken
- Collega's te coachen in het signaleren en handelen in het omgaan met deze problematiek
- Interdisciplinair samen te werken, met aandacht voor en kennis van ieders grenzen
Kennis van:
- Juridische en beroepsethische aspecten van de problematiek en deze kennis kunnen inzetten bij het ondersteunen van jeugdzorgwerkers